TPHP
TPHP jest zmiękczaczem stosowanym w produkcji np. torebek foliowych czy materiałów ognioodpornych. Substancja ta zaburza gospodarkę hormonalną organizmu, co oznacza, że częsty kontakt z nią może tak rozregulować pracę hormonów, że doprowadzi do nadwagi (bez wyraźnej innej przyczyny).
Uważa się, że TPHP może wywoływać cukrzycę. W innych badaniach wykazano negatywny wpływ tego związku na płodność. Poza tym podejrzewa się, że TPHP ma działanie rakotwórcze.
Zespół naukowców z Duke University w Karolinie Północnej oraz amerykańskiej Environmental Working Group (EWG) wziął w roku 2015 pod lupę 3 tys. lakierów do paznokci i przeanalizował ich składniki. Okazało się, że substancja o nazwie TPHP znajdowała się w niemal co drugiej buteleczce. Producenci kosmetyków stosują ją w lakierach, ponieważ nadaje im większą elastyczność i dłuższą wytrzymałość. Tu znajdziecie Listę produktów, które zawierają ten niebezpieczny związek.
Warto podkreślić, że na tej liście znajdują się również drogie lakiery znanych marek kosmetycznych oraz że wysokie wartości TPHP znajdują się nawet w lakierach bezbarwnych.
Nitrozoaminy
Nitrozoaminy to substancje, których zgodnie z zarządzeniem EU nie wolno stosować w produktach kosmetycznych. Powód: 90% z nich wykazuje działanie rakotwórcze, uszkadza wątrobę oraz genom.
Niemieckojęzyczne czasopisma i organizacje konsumenckie (Öko-Test, Stiftung Warentest) w roku 2017 przetestowały lakiery do paznokci i szczególnie ostrzegają właśnie przed nitrozoaminami. Inne instytuty badały próbki ze 114 lakierów – substancję tę znaleziono aż w 67 produktach. Wszystkie ważne pytania i odpowiedzi dotyczące lakierów do paznokci zebrano w tym miejscu (artykuł w jęz. niemieckim).
Toluen
Toluen jest rozpuszczalnikiem, który w większych ilościach może uszkadzać nerki, nerwy oraz wątrobę. Poza tym może odpowiadać za niepłodność, a w czasie ciąży uszkodzić płód. Jego opary wywołują nudności, uczucie zmęczenia, a nawet stan zatrucia. Przyswajany jest do organizmu zarówno przez wdychanie, jak i przez wnikanie w skórę. W normalnych warunkach dawka toulenu zawarta w kosmetykach pozostaje na tyle mała, że raczej nie powinna nikomu zaszkodzić. Jednak bezwzględnie unikać kontaktu z toluenem powinny kobiety będące w ciąży.
Formaldehyd
Formaldehyd wykazuje działanie utwardzające lakier i ma zapobiegać jego odpryskiwaniu. Utwardza również same paznokcie, dlatego duże jego ilości znajdują się w produktach mających wzmacniać płytki paznokciowe, tzw. odżywkach. Amerykańska agencja ochrony środowiska (Environmental Protection Agency) uznała, że formaldehyd „prawdopodobnie ma działanie rakotwórcze”. Poza tym może wywoływać alergie kontaktowe: świąd i zaczerwienienie skóry.
Ftalany
Ftalany to zmiękczacze często stosowane w tworzywach sztucznych. Niektóre z tych związków (np. DBP lub DEHP) uważane są za szkodliwe dla zdrowia. Mogą wpływać na gospodarkę hormonalną, powodując bezpłodność, i uszkodzić embrion w łonie matki. Oficjalnie – według przepisów unijnych – nie wolno ich stosować do produkcji kosmetyków. Jednak znajdują zastosowanie jako substancje pomocnicze. Poza tym lakiery mogą być przecież produkowane poza krajami Unii Europejskiej.
Akrylany
W wielu lakierach do paznokci znajdują się akrylany, które przyspieszają ich wysychanie. Substancje te charakteryzują się ostrym, gryzącym zapachem i przyswajane są zarówno przez wdychanie, jak i przez skórę. Mogą podrażniać drogi oddechowe i wywoływać alergie.
Kamfora
Kamfora stosowana jest w lakierach po to, by nadać im elastyczność. W większych ilościach może wywoływać nudności, uczucie dezorientacji, a nawet zatrucie. Ilości kamfory w lakierze są oczywiście bardzo niewielkie.
Substancje w zmywaczach do paznokci
Również w zmywaczach do paznokci znajdują się substancje bardziej i mniej szkodliwe. Oto zawartość każdego niemal produktu tego rodzaju:
- Octan etylu: pachnący klejem rozpuszczalnik stosowany do usuwania lakierów. Wdychanie go podrażnia drogi oddechowe, wywołuje nudności, bóle gardła, zawroty głowy oraz zaburzenia świadomości. Substancja ta wysusza skórę i podrażnia oczy. Często zastępuje aceton
- Octan butylu: przezroczysty rozpuszczalnik o zapachu owocowym. Służy głównie zneutralizowaniu nieprzyjemnego zapachu rozpuszczalników. Drażni oczy i drogi oddechowe, jest szkodliwy dla stworzeń wodnych
- Izopropanol: alkohol dodawany często do środków dezynfekcyjnych. Wszystkie alkohole, jak wiadomo, wysuszają skórę, co może prowadzić do powstawania wokół paznokci bolesnych pęknięć naskórka
- Glikol: alkohol o działaniu rozpuszczającym
- Oleje: których zadaniem jest redukowanie drażnienia skóry wywoływanego innymi składnikami lakieru oraz jej pielęgnacja
- Substancje zapachowe: mają neutralizować ostre i drażniące zapachy innych substancji wykorzystanych w kosmetyku
- Aceton: intensywny rozpuszczalnik, którego wdychanie podrażnia oskrzela, wywołuje bóle głowy i uczucie zmęczenia. Dodatkowo silnie wysusza paznokcie i otaczającą je skórę. Szybko paruje i jest łatwopalny.
Alternatywne lakiery do paznokci
Niech każdy sam podejmie decyzję, czy dobrowolnie chce używać substancji, które niekorzystnie wpływają na jego organizm. Jeśli jednak interesujemy się swoim zdrowiem, powinniśmy przynajmniej bardziej świadomie wybierać lakiery oraz zdawać sobie sprawę z tego, że produktów tych nie należy stosować u dzieci i młodzieży oraz u kobiet ciężarnych. Eksperci zalecają ostrożność w doborze lakierów do paznokci i stosowanie dłuższych przerw pomiędzy ich malowaniem.
Kilku producentów lakierów zareagowało już na krytyczne oceny i zaczęło produkować lakiery pozbawione substancji niebezpiecznych dla zdrowia. Lakiery te na etykiecie często mają informację typu „3 free” lub „5 free”. Im wyższa liczba, tym mniej krytycznych składników.
Ale uwaga: określenie „free” nie jest prawnie chronione, więc każda firma może sama zdecydować, które substancje oznacza w ten sposób. Więc w razie wątpliwości trzeba sprawdzić składniki na opakowaniu samemu lub zapytać producenta. Lakiery do paznokci z dopiskiem „3 free” w większości nie zawierają ftalanów, formaldehydu i toluenu, lakiery „4 free” i „5 free” są na ogół wolne od kamfory, żywic formaldehydowych i/lub kalafonii. Niektórzy producenci oferują nawet lakiery „7 free”. Na rynku dostępne są także lakiery do paznokci jakości BIO czy VEGAN. Istnieją też specjalne lakiery dla alergików, które nie zawierają toksycznych komponentów. Na rynku funkcjonuje już nawet pierwszy na świecie barwny lakier certyfikowany jako kosmetyk naturalny firmy Logona.
